ارتباط مؤثر یکی از مهمترین مهارتهای زندگی است که میتوان آن را آموخت. درعینحال یکی از مواردی است که برای آموختن آن تلاش زیادی نمیکنیم. اگر میخواهید ارتباطات بهتری در زندگی اجتماعی داشته باشید یا ایدههایتان را در محل کار به شیوهی بهتری منتقل کنید، به نکاتی ضروری که در این مقاله اشاره شده است، توجه کنید:
۱۰. مراقب زبان بدنتان باشید
به همکارتان میگویید برای مباحثه آمادهاید ولی دستبهسینه نشستهاید یا مثلاً به کسی گوش میکنید اما هنوز به تلفن همراهتان چشم دوختهاید. نشانههای غیرکلامی و غیر نوشتاری اغلب بیش از آنچه میپنداریم احساساتمان را آشکار میکنند. برقراری ارتباط ممکن است چشمی باشد یا از طریق حالت بدنتان هنگام مصاحبه ویدئوئی خود را نشان دهد. درهرصورت فراموش نکنید در حال برقراری ارتباط هستید، حتی اگر یک کلمه هم نگویید. میخواهید یکی از راههای عجیب برای گرفتن نتیجه بهتر در ارتباط غیرکلامی را به شما معرفی کنیم؟ برای اینکه حواستان به زبان بدنتان باشد، به انگشتان خود فکر کنید. اگر میخواهید اعتمادبهنفستان را قبل از سخنرانی مهمی افزایش دهید، ژست قدرتمندی به خود بگیرید یا اینکه یاد بگیرید چگونه زبان بدن دیگران را بفهمید. در این صورت است که میتوانید واکنش درستی نشان دهید.
۹. از شر کلمات وقفه انداز راحت شوید!
کلماتی که وقفه در صحبت ایجاد میکنند مثل «إ...» و «خب...» تأثیری در بهبود مکالمات روزمره یا حتی سخنرانیها ندارند. برای اینکه با اعتمادبهنفس بیشتری ظاهر شوید یا قدرت متقاعدکنندگی بیشتری داشته باشید بههیچعنوان از این کلمات استفاده نکنید. یک راه این است که حواستان باشد و ببینید چه مواقعی از کلماتی همچون «خب...» یا «مثل...» استفاده میکنید. همچنین قبل از اینکه صحبت کنید کمی مکث کنید، دستهایتان را از جیبتان بیرون آورده و راحتتر بایستید. مطمئن باشید که وقفههای بین صحبتهایتان برای شما ناخوشایندتر است تا برای دیگران.
۸. برای گفتگوهای کوتاه یا موقعیتهای مختلف دستنویسی همراه داشته باشید
مکالمات کوتاه هنری است که همه افراد در آن مهارت ندارند. همراه داشتن دستنویس کمک میکند تا برای اجتناب از سکوتهای ناخوشایند در مواجهه با افرادی که اصلاً آنها را نمیشناسید دستکم حرفی برای گفتن داشته باشید. روش فورد[۱](FORD) (که شامل خانواده، شغل، تفریح و رویاها) میتواند برای یافتن موضوعاتی برای صحبت کردن به شما کمک کند. بدین طریق میتوانید با به اشتراک گذاشتن اطلاعات و یافتن زمینه های مشترک، گفتگوهای کوتاه را به مکالمات طولانی تر تبدیل کنید. این صحبتهای کوتاه در طولانی مدت باعث خوشحالی شما می شوند.
۷. داستانی را تعریف کنید
داستانها قدرتمند هستند، چراکه باعث میشود مغز فعالتر شود، سخنرانیها را بهتر انجام دهید، دیگران را سادهتر متقاعد کنید و حتی در مصاحبهها موفقتر عمل کنید. اسرار تبدیلشدن به یک داستانسرای خارقالعاده را به کمک قوانین شرکت پیکسار[۲] یاد بگیرید یا از کلمه «اما» برای ساختارمند شدن داستان خود استفاده کنید. هرکسی حداقل یک داستان عالی از آنها یاد گرفته است.
۶. سؤال بپرسید و جوابها را تکرار کنید.
بگذارید صادق باشیم، همه ما حین صحبت دیگران حواسمان پرت میشود یا حتی ممکن است حرفهای دیگران را اشتباه بشنویم. با سؤال کردن از افراد و تکرار کردن آخرین کلماتی که گفتهاند، نشان میدهیم که به آنچه میگویند علاقهمندیم. به همین کار ادامه دهید و سعی کنید تا نکاتی را که اشتباه متوجه شدهاید برای خود روشن کنید. مثلاً «پس میخواهی برای شنبهشب بلیت بگیری؟» همچنین تکرار کردن در صحبتهای کوتاه مفید بوده و سکوت و وقفه در صحبتها را از بین میبرد. بهجای اینکه راجع به موضوعات پیشپاافتاده مثل آبوهوا صحبت کنید از طرف مقابل بپرسید: «تابستان چه برنامه داری؟» یا «آخرین کتابی که خواندی چه بود؟» در دادن پاسخها به آنها کمک کنید. اینکه خود را علاقهمند نشان دهید مهمتر از این است که دیگران را به حرفهای خود علاقهمند کنید.
۵. از هر چیزی که حواستان را پرت میکند، بپرهیزید
زمانی که فردی در حال صحبت کردن با شماست یا زمانی که باید در جمعی حضور داشته باشید، استفاده از موبایل بیادبی به آن فرد و جمع است. شاید نتوانید از شر همه چیزهایی که حواستان را پرت میکنند خلاص شوید یا ابزارهای هوشمند الکترونیکی (مانند گوشی، تبلت و لب تاپ) را کاملاً کنار بگذارید، اما اگر گاهگاهی سرتان را بلند کنید و به فرد مقابل نگاه کنید، در بهبود ارتباط با دیگران به شما کمک بسزایی میکند.
۴. پیامتان باید متناسب با مخاطبانتان باشد
بهترین سخنرانان کسانی هستند که با توجه به مخاطبانشان صحبت میکنند. باید سعی کنید در ارتباط با افراد مختلف به روشهای متفاوتی صحبت کنید. برای مثال نحوهی صحبت کردن شما با همکار یا رئیس خود باید با نحوهی صحبت کردن شما با دوستان، کودکان یا سایر افراد متفاوت باشد. زمانی که میخواهید پیامتان را انتقال دهید، همواره سعی کنید دیدگاه طرف مقابل را در ذهن خود در نظر بگیرید.
۳. مختصر و مفید صحبت کنید
برای اینکه در نامههایتان تمامی مطلب را بگویید و درعینحال هیچچیز را از قلم نیندازید، میتوانید از روش بریف[۳] (BRIEF) یعنی مقدمه، دلیل، اطلاعات، پایان و پیگیری استفاده کنید. درواقع این روش خوبی هم برای گفتار هم برای نوشتار می باشد. (خود من در جایگاه یک نویسنده همیشه فکر می کردم وظیفه ام تنها گفتن نکته اصلی و تمام کردن مطلب است.) مفید و مختصر (Clear and concise) دو مورد از ۷ روش ارتباطات[۴] است (که در زبان انگلیسی همه با حرف C آغاز می شوند و برای همین به آنها 7C میگویند.) پنج عامل دیگر عبارتند از ملموس بودن، صحیح بودن، منسجم بودن،کامل و مؤدبانه بودن.
۲. همدلی خود را نشان دهید
ارتباطات مانند خیابانی دوطرفه است. اگر تمرین کنید تا عقاید مخالف با عقیدهی خودتان را بپذیرید، میتوانید استرس و مشکلاتی را که هنگام برقراری ارتباطات درست با دیگران دارید، کاهش دهید. (برای مثال بدانید که شخصی که دوستش دارید وقتی میگوید حوصله صحبت کردن ندارد درواقع منظورش چه بوده است.) همدلی کمک میکند تا حتی بخشهای ناگفته در ارتباطات را بهتر درک کرده و بهطور مؤثرتری پاسخ دهید.
۱. واقعاً گوش کنید!
درنهایت، در کنار تکتک نکاتی که در بالا گفتیم، بهترین کاری که میتوانید برای بهبود مهارتهای ارتباطی خود انجام دهید، این است که یاد بگیرید واقعاً بهطرف مقابل خود گوش فرا دهید، یعنی بهدقت به صحبتهای طرف مقابل گوش دهید بدون اینکه میان حرف او بدوید. کار سختی است اما «مکالمهی خوب حاصل مرتبط شدن مجموعهای از کلماتی است که به زیبایی با گوش سپردن به یکدیگر حاصل میشود.» بنابراین، حتی اگر سبک ارتباطی شما با طرف مقابل تفاوت دارد، دستکم هردوی شما در مورد یک موضوع صحبت میکنید و اگر شنوندهی خوبی باشید، میتوانید امیدوار باشید که طرف مقابل نیز با دقت به حرفهای شما گوش خواهد کرد.